Archiwum Muzyki Wiejskiej
Archiwum Muzyki Wiejskiej to zbiór Andrzeja Bieńkowskiego, na który składa się dokumentacja z badań terenowych, robionych od 1980 roku. Więcej informacji o zbiorze znajduje się w linku obok.
W 2012 roku powstała strona internetowa, na której zobaczyć można fotografie archiwalne i z badań terenowych. W 2021 roku otrzymaliśmy dofinansowanie na digitalizację i udostępnienie archiwalnych fotografii. Jest ich blisko 1000. Część z nich stanowią kopie zdjęć udostępnionych, prawa do ich dalszego udostępniania pozostają przy darczyńcach. Jeśli ktoś będzie nimi zainteresowany i to będzie możliwe, będziemy przekazywać kontakty do darczyńców.
Największą grupę zdjęć archiwalnych stanowią zbiory z Białorusi, nie byliśmy tam od wydania publikacji ze śpiewami z Białorusi w 2014 roku. Do tej publikacji były fotografie zbierane. W sumie 273 fotografie. Dużą część, bo 69 sztuk, to dorobek Piotra Kowalczuka ze wsi Owziczy w rejonie iwanowskim (obwód brzeski). Część z nich to własność Larysy Bycko, która nam pomogła poruszać się po białoruskiej muzyce tradycyjnej.
Kowalczuk nauczył się fotografować w wojsku, wtedy kupił aparat Smiena i materiały fotograficzne, powiększalnik. Po wojsku w latach mógł zabrać sprzęt do domu, ale we wsi nie było jeszcze prądu… Opowiadał, że wyjął z powiększalnika lampę, zrobił otwór w ścianie domu i tak naświetlał papiery. Robił zdjęcia mieszkańcom wsi, towarzyszył życiu sąsiadów. Dla nas to duża wartość – mała wieś i jej codzienność, święta, praca.
Fotografie Piotra Kowalczuka
Drugim fotografem, który nas fascynuje z tych samych powodów, czyli fotografowania życia swojej wsi, był Stanisław Staniszewski (1917-2001) z Miechowic koło Mogielnicy (grójeckie). W czasie II wojny młodzi ludzie na wsiach kupowali aparaty fotograficzne i odczynniki od Niemców. Spotkaliśmy się z takimi opowieściami kilkukrotnie “w terenie”. Staniszewski mówił, że wysyłał filmy do wywołania przez stacjonujących w okolicy żołnierzy niemieckich. Starczyło mu odczynników na kilka jeszcze lat po wojnie, późniejszych fotografii nie było. Sporo z tych fotografii to autoportrety robione ze statywu. Staniszewski był też harmonistą, grał ze skrzypkiem Janem Staniszewskim -swoim bratem. Tym cenniejsze dla nas są te fotografie. Zbiory powstały dzięki darowiźnie samego fotografa, ostatnie z pozyskanych i udostępnione w tym projekcie pochodzą od syna i bratanka. W sumie 160 fotografii!
Fotografie Stanisława Staniszewskiego
Zbiory rodzinne – to zawsze poruszający temat. Czasem duma i zrobione kopie cyfrowe, jak w przypadku fotografii z albumu rodzinnego Bińków, czy Joanny Zarzeckiej, ale w tegorocznym opracowaniu też cały pakiet w torebce foliowej, który “odziedziczyliśmy” po Pelagii “Pałaszce” Szyringa ze Starych Koni w Ukrainie. Wiedziała, że nie będzie miała ich komu przekazać…
Dziękujemy wszystkim darczyńcom, którzy przekazali nam odbitki papierowe, kopie cyfrowe, zgodzili się na udostępnienie swoich zdjęć;
- Rodzinie Bińków / opoczyńskie
- Urzędowi Gminy Odrzywół / radomskie
- Gminnej Bibliotece Publicznej w Zakrzewie / radomskie
- Wdowie po Stanisławie Ciarkowskim / radomskie
- Marii Siwiec z Gałek / radomskie
- Ernestowi Olewińskiemu / radomskie
- Damianowi Staniszewskiemu / grójeckie
- Janowi Szymańskiemu i rodzinie Czesława Kocemby / łowickie
- Rodzinie Jana Lewandowskiego / rawskie
- Joannie Zarzeckiej / podlaskie
- Pelagii Szyringa / Ukraina
- Larysie Bycko / Białoruś oraz wielu, wielu innym
W 2021 roku udostępniliśmy blisko 1000 fotografii archiwalnych. Udostępniamy też fragmenty utworów z płyty “Pięciu od Bogusza”
Dofinansowano ze środków Ministra Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu pochodzących z Funduszu Promocji Kultury – państwowego funduszu celowego