Kapela Pogórzanie

dokumentacja video Andrzej Bieńkowski, wspomnienie Maria Baliszewska

Pamiętam świetnie kapelę z Jastrzębiej, bo nagrywałam ją dla Polskiego Radia w 1973 – pierwszym roku mojej pracy. To było podczas   Festiwalu zespołów regionalnych w Mielcu, a kapela grała w pierwszym dawnym składzie, z Józefem Górowskim, niezapomnianym prymistą, skrzypkiem obdarzonym talentem, pamięcią, energią i swoistym poczuciem humoru. Kiedy śpiewał, bo nie tyko grał, ale i świetnie śpiewał, przypominał dawne przyśpiewki, oczy mu się śmiały do tekstów nierzadko bardzo wesołych, miłosnych czy lekko erotycznych nawet. Obok niego bracia Jan i Karol Baranowie, na skrzypcach sekundujących i kontrabasie. Czyli kapela smyczkowa, grająca niezwykłe mazurki, z tempem rubato, ozdobnikami, rodem z XIX wieku.

W ślad za tym nagraniem – bo w redakcji byliśmy zafascynowani tą muzyką – do Jastrzębiej pojechał mój radiowy kolega Marian Domański. Poznał tam całą liczną grupę muzykantów i Mieczysława Króla, męża opatrznościowego muzyki ludowej w całym regionie. Kiedy Marian Domański trafił  do Jastrzębiej i do nieodległej Siekierczyny uległ wrażeniu, że czas tam się zatrzymał, jeśli chodzi o muzykę. Wesela odbywały się z towarzyszeniem kapel, w ich wykonaniu brzmiało bardzo dużo, stosownych do okoliczności weselnych, krakowiaków, mazurków, polek, sztajerków. Wówczas już Józef Górowski powoli ustępował miejsca, z racji wieku, młodszemu o całe pokolenie Władysławowi Kuropatwie, który przejął cały odziedziczony po starszym muzykancie repertuar. Marian Domański dokonał tam wielu pięknych, niepowtarzalnych nagrań, które znajdują się obecnie w Archiwum Polskiego Radia w Warszawie.

Kilka lat temu kapela z Jastrzębiej grała na Festiwalu w Kazimierzu, i ku mojej radości zobaczyłam, i usłyszałam kolejne pokolenie muzykantów, grających pod tym samym jastrzębskim szyldem krakowiaki i oberki. W 2014 roku męski zespół śpiewaczy otrzymał główną nagrodę – Basztę na tym Festiwalu. Muzyka w Jastrzębiej trwa więc w naturalnej dawnej postaci!

Biogram

Kapela Pogórzanie z Jastrzębiej / Pogórze Ciężkowickie  

Władysław  Kuropatwa ur. 1924 – skrzypek (skrzypce prym)
Leopold Michalik ur. 1921 – skrzypek (skrzypce sekund)
Czesław Kuropatwa ur. 1928 – skrzypce sekund (altówka)
Marian Język ur. 1930 – trębacz
Antoni Hołda ur. 1938 – klarnecista
Mieczysław Król ur. 1938 – kontrabasista
Stanisław Wazak ur. 1938 – śpiewak

Kapela jest kontynuatorką tradycji muzykowania zapoczątkowanej przez Józefa Górowskiego (1896-1991), znakomitego skrzypka. Inicjatorem powstania kapeli „Pogórzanie” był miejscowy lekarz stomatolog Mieczysław Król, który pamiętał Józefa Górowskiego i jego kapelę. Odegrał on niezwykle ważną rolę dla kultury regionu Pogórza Ciężkowickiego, jeździł po wsiach z magnetofonem, zwłaszcza w okolicach Jastrzębiej i Siekierczyny. Nagrywał żyjących jeszcze starych muzykantów i śpiewaków a nagrania zasilały repertuar kapeli grającej w większym składzie, typowym dla regionu położonego miedzy regionem Krakowiaków Wschodnich a Pogórzem Dynowskim. 

Archiwa:
Polskie Radio Dwójka, Archiwum Muzyki Wiejskiej fundacji Muzyka Odnaleziona

Artykuły powiązane:

napisz do nas

Not readable? Change text. captcha txt
0
Share This
0
    0
    Twój koszyk
    Twój koszyk jest pustyWróć do sklepu