Mateusz Raszewski
ur.1980
Twórca instrumentów, skrzypek, badacz terenowy. Ostatni uczeń Jana Gacy, pierwszy uczeń Leona Lewandowskiego. Doświadczenie w kontaktach z muzykantami najstarszego pokolenia zdobywał ucząc się gry na skrzypcach i spędzając dużo czasu u Jana Gacy (radomskie), oraz realizując nagrania terenowe w Kaliskiem. Bada mikroregion dorzecza Prosny pod kątem jeszcze zachowanej tradycyjnej muzyki wiejskiej i instrumentów (basy dłubane, skrzypce, bębny sznurowe, baraban itd). W ramach Akademii Kolberga organizuje Wiejskie Kluby Tańca w Wielkopolsce. Laureat Grand Prix w V Ogólnopolskim Konkursie na Budowę Ludowych Instrumentów Muzycznych w 2016 roku.
O Leonie Lewandowskim
Urodzony w 1926 roku we wsi Pałka (pow. Kalisz). Gry na skrzypcach uczył się sam, od bardzo młodego wieku, był to czas archaicznej muzyki, w której prym wiodły skrzypce i basy dłubane. We wsiach regionu Leon był skrzypkiem weselnym I ligi. Kiedy nastał czas harmonii, grał z najlepszymi. Wesela ogrywał w promieniu dwudziestu kilometrów. Około 1970 roku zakończył się czas tradycyjnych wesel, rozpoczął czas folklorów. Nowe audytorium, scena i nowe oczekiwania wobec skrzypka i całej kapeli. Od tej pory repertuar oraz sposób gry skrzypka zaczął się zmieniać, od grania długich i dzikich wiązanek owijoków przy wtórze przyśpiewek, do krótkich wykonań jednego kawałka z ukłonem. Nikt nie tańczył. W bardzo późnym już wieku dotarłem do niego jako pierwszy uczeń.
“Odnalazłem go w trakcie badań terenowych, włócząc się po wsiach wzdłuż Prosny. Przekonałem się wtedy, że dysponuje on piękną archaiczną manierą wykonawczą, jest “encyklopedią” starodawnych melodii kaliskich. Jego osobowość i styl gry na skrzypcach to swoista deklaracja nieśmiertelności”
Premiera płyty Leon Lewandowski. Skrzypek znad Prosny w Ambasadzie Muzyki Tradycyjnej w Warszawie
“Na moją tożsamość składają się dwa wątki rodzinne. Po mieczu są to muzykanci Z okolic Gostynia (płd. Wielkopolska) Zarembowie (St.Zaremba ur.1901), po kądzieli – poznańska rodzina Raszewskich kultywująca tradycje lutnicze.
Pracownia instrumentów została reaktywowana w 2004 roku po ponad sześćdziesięciu latach niebytu. Pod wieloma względami wróciliśmy do dni poprzedzających nadejście epoki przemysłu. Pracownia Raszewskich to mały przydomowy warsztat a jej celem jest odnalezienie zagubionej tożsamości kulturowej i przywrócenie dawnej hierarchii wartości w zakresie wytwarzania instrumentów. Żeby zapobiegać wymieraniu tych tradycji rekonstruujemy instrumenty zapomniane ale zakorzenione w naszej kulturze. Warsztat bazuje na narzędziach ręcznych będących od dziesiątek lat w rodzinie, które tutaj nadal są niezastąpione”
“Kapela Gołoborze, której dałem początek zajmuje się głównie, chociaż nie tylko, muzyką kaliską. Dorzecze Prosny to taki region w Wielkopolsce gdzie funkcjonowała cudowna muzyka wiejska. Nie należały do rzadkości składy: skrzypce plus basy dłubane, bez bębenka. Ta archaiczna muzyka nie zawsze jest ładna. Dlatego Gołoborze gra kawałki brzydkie i nie wpadające w ucho, ale tym bardziej intrygujące. Trzeba je dopiero rozgryźć i tam w środku jest smak”
Mateusz Raszewski
Dzika muzyka – Basy znad Prosny
W kaliskim, na terenach wokół rzeki Prosny, jeszcze do lat 70. XX wieku kapele ludowe grały akompaniując sobie na starodawnym instrumencie – basie dwustrunowym, dłubanym w całości z jednego pnia topoli. Piotr Piszczatowski szukając śladów tego instrumentu, prowadzi nas do młodego twórcy, Mateusza Raszewskiego, który basy kaliskie rekonstruuje. Odwiedzamy skrzypka, Leona Lewandowskiego, który doskonale pamięta muzykę, jaka była na nich grana. Poznajemy muzyków z kapeli Gołoborze.
za vod.tvp.pl
Kapela Gołoborze wskrzesza muzyczne tradycje Wielkopolski
PR DWÓJKA – magazyn Źródła, audycja Magdaleny Tejchmy, gośćmi była kapela Gołoborze
Premiera płyty Leona Lewandowskiego
PR DWÓJKA – magazyn Źródła, audycja Magdaleny Tejchmy, gośćmi byli Mateusz Raszewski i Andrzej Bieńkowski